"Hayalim Pupa Yelken" için

Elif Çelebi11 Nisan 2022
Okuma Süresi: 6 dakika

Bazı kitaplar vardır daha ismini görür görmez içinizi bir merak kaplar, bazılarıysa kapak sayfasıyla yakalar sizi. Bunların her ikisini de başaranları zaten çoktan okumuşsunuzdur. İşte “Hayalim Pupa Yelken”le buluşmam tam da böyle oldu. Adındaki bilmediğim kelimeler zihnime, kapağındaki içine çeken mavilerse duygularıma seslendi. 

Çocukların spor ya da sanat dallarını, konuyla ilgili terimleri ve geçmişten günümüze dalında emek vermiş tutkulu gönüllüleri öğrenmesinin en doğru yolu nedir? Çocuğun o spor/sanat dalını kendi isteğiyle deneyimlemesi, aklıma gelen yollar içinde en adil olanı gibi geliyor. Peki ya kararsız, tedirgin ya da imkânı olmayan çocuklar? İşte bu noktada edebiyata başvurmak sanırım kaçınılmaz…


Yazar Oya Uslu, “Hayalim Pupa Yelken” romanını neden yazdığını şöyle açıklamış;

“Bu kitabı çocukların deniz kültürünü tanımaları için yazdım. Tanımak sevgiye yol açar, sevgi de sahip çıkmaya. Böylece okurlarda doğa bilinci gelişebilir diye düşünüyorum. Ayrıca yelken sporu olumlu kişilik gelişimini sağlar. Özgüveni olan çocuklar yetişir.” 

Görsele tıklayabilirsiniz.

Ödülden Deneyime

İki okul arkadaşının, “Deniz Sevgisi” konulu kompozisyon yarışmasında ödül alarak yelken tesisinde iki hafta eğitim ve tatil hakkı kazanmalarıyla başlıyor hikâye. Roman boyunca görüp öğrendiklerini bize anlatan Yağız’ın, ilk günlerde yaşadığı endişe ve korkularını kimi zaman rüyalarından kimi zaman da içinden geçirdiği düşüncelerinden okuyoruz. Kaptan İrfan’la, yelken eğitimcileri Hülya Abla, Ufuk ve Kuzey Abi’nin güven verici tutumlarının yanı sıra deneyimlerini büyük bir tutkuyla aktarmalarının ise çocuklara cesaretten öte deniz sevgisini, doğayla bütünleşip çevreyle dost olmayı öğrettiğini görüyoruz. “Denizdeyken kendimi özgür hissediyorum. Sanki yelkendeyken rüzgârla, denizle bütünleşiyorum. Denizin damlasıyım, köpüğüyüm, dalgasıyım; rüzgârın esintisiyim. Bazen meltem bazen fırtınayım ben de onlar gibi. Yani doğa neyse, hangi durumdaysa ben de öyleyim.” (sy.44)


Hayata Denizden Bakmak

Yelken sporunda kullanılan terimlerden tutun da, bu sporla yeni tanışan çocukların yaşayabileceği merak, heyecan, endişe ve korku duygularına kadar hikâyesinde, –yelken kullanmışçasına- her türlü deneyime yer veren yazar, -kendisinin de belirttiği gibi- yelken sporunun olumlu kişilik gelişimi sağladığını azim, rekabet ve dayanışma olgularına vurgu yaparak aktarmış. “Ufuk Abi kavança manevram için beni kutladı, ama geçiş üstünlüğünün başka arkadaşımda olduğunu söyledi.” (sy.50) 


Bununla birlikte savaş, toplumsal cinsiyet rolleri ve farklı olanı kabullenme atıfları ile ülkemiz gündeminde geniş yer tutan deniz kirliliği, kaçak avlanma, yanlış planlama sonucu oluşan kıyı deformasyonu ve hayvan parkları gibi sorunları ustalıkla eleştirmiş. “Oralar yunusların acı çektiği yerler. Küçücük havuzlar hiç engin denizlerin yerini tutar mı? Üstelik bazı eğitmenler onları dövüyorlar.” (sy.55)


Denizcilikte mihenk taşı sayılabilecek önemli isim (Süleyman Dirvana, Sadun Boro), yazar (Halikarnas Balıkçısı), eser (Aganta Burina Burinata) ve gemileri (Deniz Müzesi) kâh tarihle kâh günümüzde hâlihazırda görebileceğimiz mekânlarla (İzmir tersaneleri, limanları) harmanlayan yazar, hem çocukların yelken sporuyla edebiyat yoluyla tanışmasına hem de hızla kaybolan hafıza kültürümüze değerli katkılar sunmuş. “Hülya Abla, ‘Burası tarihi İpek Yolu’nun son durağıdır. İzmir gelişmesini bu limana borçludur,’ dedi.” (sy.32)


Tutkulu Çizimler

Ressam Beste Örge Sağlam’ın, her bir çizgisinde dalgayı, rüzgârı, bulutu ve yağmuru tüm şiddetiyle hissettirdiği dinamik çizimleri ise hikâyeyi farklı bir boyuta taşımış. İç sayfalardaki karakalem vinyetler, kendi içlerinde bambaşka öyküler barındırıyor. Ekonomik zorluklar yaşanılan şu günlerde, kitabın siyah beyaz basımında baskı maliyetinin etkili olduğunu tahmin etmek zor değil. Ancak çizer, güçlü detaylarıyla okuru denizde büyülü bir yolculuğa çıkarıyor.


Kim bilir, belki de kitabı okuyan yetişkinler çocukları deniz ve yelken sporuyla tanıştırmak için yollar aramaya çoktan başlamıştır bile… Çocuklarınsa “Hayalim Pupa Yelken”i okuduktan sonra deniz sevgisi ve doğa bilinci edineceği çok açık!

Kitabın yazarı Oya Uslu ve yaptığı çalışmalar hakkında bilgi almak isterseniz, görsele tıklayabilirsiniz.

Kitabın çizeri Beste Örge Sağlam ve yaptığı çalışmalar hakkında bilgi almak isterseniz, görsele tıklayabilirsiniz.

Açık Kürsü'de yayımlanan içerikler, doğrudan yazarın kendi sorumluluğundadır.

Eksi 18 Edebiyat Topluluğu'nun görüşlerini yansıtmayabilir.